Metropolita krakowski przewodniczył uroczystościom w kościele Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Krakowie.

Na początku uroczystości Małgorzata Janiec — prezes Zarządu Obszaru Południowego Zrzeszenia WiN w Krakowie przypomniała, że Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” powołano 2 września 1945 r. w Warszawie. Organizacja przyjęła dużą część dotychczasowych struktur podziemnych i szybko rozrosła się do około 20 000 członków. Była formalnie niezależna od rządu londyńskiego, ale przekazywała na Zachód uzyskane materiały i analizy dotyczące sytuacji politycznej i gospodarczej. Już w listopadzie 1945 r. komuniści dokonali pierwszych aresztowań wśród członków Zarządu Głównego WiN.

– Gromadzimy się dzisiaj w intencji tych wszystkich, którzy oddali swoje życie za wolność naszej ojczyzny oraz za żyjących jeszcze członków Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” i ich rodzin – mówiła Małgorzata Janiec, witając liczne poczty sztandarowe, rodziny Żołnierzy Niezłomnych, kapłanów oraz abp. Marka Jędraszewskiego, którego poprosiła o przewodniczenie liturgii.

Metropolita krakowski w czasie homilii zwrócił uwagę na konieczność uświadamiania sobie chrześcijańskiej tożsamości. Zaznaczył, za św. Pawłem, że chrześcijanin jest człowiekiem światłości. -Jesteśmy dziećmi światłości po to, by z Chrystusem — Światłością świata, żyć z Nim na wieki — zaznaczył arcybiskup, podkreślając, że sposób życia wynikający z tożsamości chrześcijańskiej to czujność. W tym kontekście zauważył, że wezwanie do czuwania odnosi się także do narodu i ojczyzny. – Mamy czuwać nad Polską – mówił abp Marek Jędraszewski.

W kontekście rocznicowych obchodów 80-lecia WiN metropolita zaznaczył, że ta struktura konspiracyjna „czuwanie nad Polską podjęła w sposób zorganizowany”. Arcybiskup zwrócił uwagę, że infiltracja komunistyczna była dowodem z jednej strony zdrady, ale z drugiej „mocy wewnętrznej” tych, którzy nie poddawali się i tworzyli nowe struktury, by dalej walczyć i czuwać nad Polską. Abp Marek Jędraszewski przypomniał kolejnych prezesów WiN-u: Jana Rzepeckiego, Jana Szczurka-Cergowskiego, Franciszka Niepokólczyckiego, Wincentego Kwiecińskiego i Łukasza Cieplińskiego. W czasie 11 miesięcy zarządów ostatniego prezesa struktury WiN zostały bardzo umocnione, na nowo obudzono nadzieję. Organizacja prowadziła wówczas głównie działalność wywiadowczo-propagandową na szeroką skalę. Płk Ciepliński został aresztowany przez funkcjonariuszy UB 28 listopada 1947 r. i przeszedł brutalne śledztwo, które trwało ponad 3 lata. Został skazany na pięciokrotną karę śmierci i 30 lat więzienia.

Arcybiskup przywołał również grypsy pisane przez płk. Cieplińskiego do swojej rodziny. „Bogu dziękuję za to, że mogę umierać za Jego wiarę świętą, za moją ojczyznę i za to, że dał mi taką żonę i wielkie szczęście rodzinne” – pisał. Kiedy szedł na śmierć, powiedział jednemu ze współwięźniów, iż ma w ustach medalik z Matką Bożą i że być może po tym medaliku kiedyś rozpoznają jego szczątki. Wyrok wykonano 1 marca 1951 r. Ta data stała się symbolicznym świętem Polski niepodległej, czczącej pamięć bohaterów Żołnierzy Wyklętych. – Po dziś dzień szukany jest ten medalik, który może pokazać, że to właśnie on – podkreślił metropolita.

Abp Marek Jędraszewski zwrócił także uwagę na 4 wymiary czuwania: nad naszym chrześcijaństwem, nad Polską, nad pamięcią oraz na nasze osobiste czuwanie na przyjście Dnia Pańskiego. „Dlatego zachęcajcie się wzajemnie i budujcie jedni drugich, jak to zresztą czynicie” – zakończył arcybiskup przytaczając słowa św. Pawła.

Po błogosławieństwie w krypcie kościoła miała miejsce modlitwa przy tablicy upamiętniającej powstanie WiN. W obchodach rocznicowych wzięli udział przedstawiciele krakowskiego IPN-u z dyrektorem oddziału Filipem Musiałem na czele.