"Kto śpiewa, ten dwa razy się modli" - pisał św. Augustyn. Te słowa wielkiego biskupa i filozofa stają się inspiracją dla tych wszystkich, którzy muzyką i śpiewem chcą chwalić Pana.

Stało się już tradycją, że już w listopadzie, miesiącu, w którym Kościół wspomina św. Cecylię, patronkę muzyki kościelnej, odbywają się w naszych kościołach koncerty muzyki religijnej. W tym roku, 24 i 25 listopada, już po raz osiemnasty odbędzie się w archikatedrze warszawskiej na Starym Mieście Przegląd Chórów Kościelnych. Weźmie w nim udział piętnaście chórów z Warszawy i okolic. Koncert finałowy przewidziany jest w niedzielę 25 listopada o godz. 15.00.

Organizatorami Przeglądu są: Oddział Warszawski Związku Chórów Kościelnych Caecilianum oraz Chór Archikatedry Warszawskiej. Caecilianum działa w Polsce od roku 1994, na mocy statutu zatwierdzonego przez 268. Konferencję Episkopatu Polski. Doświadczenia wielu krajów wskazują, iż organizacje tego typu mogą przyczyniać się do podnoszenia poziomu muzyki liturgicznej wykonywanej w kościołach, oraz promowania wartościowej twórczości.

Historia organizacji cecyliańskich sięga wieku XVI i związana jest z działalnością Giovanni Pierluigi da Palestriny. Zorganizował on w Rzymie związek służący muzyce kościelnej, który zatwierdził papież Grzegorz XIII. Owocna działalność dydaktyczna jego członków sprawiła, że bł. Pius IX erygował Akademię św. Cecylii. W latach 1785-1861 istniało w Londynie Caecilian Society, które troszczyło się o wykonywanie muzyki oratoryjnej. Do rzymskich wzorców nawiązał ks. Franciszek Witt, gdy w 1868 r. w Bambergu założył Allgemeiner Cacilienverein (ACV). Stowarzyszenie to dość szybko rozszerzyło swoją działalność na tereny niemieckojęzyczne Europy. Idee realizowane przez ruch cecyliański dość szybko znalazły zwolenników w wielu innych krajach Europy, a dotarły też do Ameryki. Dziś dzięki ich działalności mamy w Europie kilka znaczących festiwali muzyki religijnej, periodyki muzyki kościelnej, wydawnictwa nutowe i płytowe, biblioteki służące pomocą chórom kościelnym. Organizowane są sympozja dla duchownych i świeckich odpowiedzialnych za kształcenie i wychowywanie muzyków kościelnych, a także wykłady, seminaria i kursy dla organistów, kantorów, dyrygentów i animatorów liturgicznych.

W Polsce idee ruchu cecyliańskiego próbował zaszczepić ks. Józef Surzyński, który najpierw w 1884 r. powołał w Poznaniu do życia Towarzystwo św. Wojciecha, na wzór niemieckiej ACV, a trzy lata później, takie samo stowarzyszenie powstało w Krakowie. Oficjalnie w Polsce Związek Chórów Kościelnych powstał w 1926 r. w archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej, a w 1929 r. w archidiecezji krakowskiej. Dwanaście lat później zatwierdził go Prymas Polski kard. August Hlond. Pomimo reaktywowania po wojnie, w roku 1950 związek został rozwiązany.

Reforma liturgiczna po Soborze Watykańskim II zachęciła duchownych i świeckich do zaangażowania się w zmianę mentalności wszystkich odpowiedzialnych za muzykę liturgiczną. Niewłaściwie pojęta reforma spowodowała upadek wielu chórów kościelnych, które nie znajdowały miejsca dla siebie, gdy zwracano uwagę wyłącznie na aktywny udział wiernych. Dobrze prowadzony zespół (schola, chór) ma przyczyniać się do ożywiania śpiewu wspólnoty i wzbogacania oprawy muzycznej. W dobrze przygotowanej liturgii jest możliwość czynnego udziału zarówno scholi, chóru, kantora, psalmisty, organisty, jak i całego zgromadzenia. Uczestnictwo w liturgii poprzez śpiew nie może być jedynie występem artystycznym, ale ma być przede wszystkim modlitwą. Dobrze, że powstające dziś nowe zespoły na ogół właściwie pojmują swoją rolę i zadania w Kościele.